Sociometric tsvakurudzo chidobi: munyori, ari yokungotaura hwaro, unhu, nzira nokuda

Mumwe munhu, munhu ndiye chikamu paruzhinji ukama hurongwa. Vanhu pachisikirwo dzavo haaizorarama oga, saka pamwe chete mumapoka. Kazhinji vane anoitika mubereko, mamiriro ezvinhu kurambwa, kudzingwa, uye dzimwe nyaya zvinogona kuvhiringidza kuzvibatsira. nzira Sociometric mu evanhu ndiyo zvinobudirira nzira kuziva matambudziko akadaro. Aigara vaedzwa, uye nayo nokukurumidza, unogona kuisa mashoko huripo uye vape rondedzero. Sociometric nzira JL Moreno akasika -. Musayendisiti American, mutsvakurudzi hunhu hwevanhu boka.

Kutsunga of sociometric nzira

Pane nzira dzakawanda kuti tsanangudzo pfungwa. Chekutanga, ndiye sociometric nzira ndiyo mupfungwa ukama chirwere hurongwa ukama kana yakawiriranwa tsitsi pakati nhengo chete boka. Mukuwedzera, muna kosi kudzidza akayera mwero kusabatana, boka cohesion, akaratidza zviratidzo tsitsi, antipathy nhengo pachinhu munharaunda masimba (rakarambwa vatungamiri nyeredzi). Rinotungamirirwa pfungwa Vatungamiri akasimbisa intra ruka inotungamirwa (kurongwa boka) kana munhu namahwindo munzanga, yakanaka voltage kana kunyange dzinopesana ukama nezvevamwe motivational mamiriro. Uko, mukufamba boka chidzidzo chiri kufungwa kwete chete unhu asiwo quantitative chinoumba zvaunofarira nhengo dzeboka, kuzivikanwa pabvunzo.

Chechipiri, kuti sociometric nzira kuongorora munhu anomirira ndikarangarira mirayiridzo, zvinosanganisira kushandiswa uye kuvandudzika zvinokosha zvekushandisa mune matambudziko inoshanda.

Origin uye Kugadzirwa sociometric chiedzwa

Sociometric nzira akasikwa ari 30s. XX remakore. American chiremba wepfungwa uye nyanzvi John. L. Moreno, naicho vakasuma pfungwa "sociometry", iro rinoreva nokuyerwa simba rinomutsa ose interpersonal ukama pakati nhengo chete boka. Maererano munyori, musimboti sociometry ndeyokuongorora womukati maumbirwo evanhu mapoka, izvo zvinogona kuenzaniswa renyukireya hunhu kwemaatomu kana vasiri muchitokisi mamiriro. Yokungotaura zvigadziko nzira sociometric kunobva pakuti mumwe kurutivi mumagariro upenyu - enyika, zvoupfumi - zviri nyore kutsanangura mamiriro mupfungwa ukama pakati vanhu. Zvakananga, zvinogona kutaurwa kuratidzwa vanhu nezvaasingadi uye vade mumwe. Kureva kuti, munyori ari sociometric nzira vaidavira kuti kuchinja mafungiro noukama mumapoka maduku zvakananga kunokanganisa yose magariro. To musi, nzira iyi ine zvakawanda okunatsiridza.

Bulgarian nyanzvi L. Desev akataura zvinhu zvitatu kutsvakurudza umo kushandisa sociometric nzira:

• Dynamic kana "echimurenga" Sociometry, inova nyaya boka tsvakurudzo tichifambirana (J. L. Moreno nevamwe).
• Chirwere Sociometry kuti classifies evanhu mapoka (Chapin F., J. H. Criswell, M. L. Nortuey, J. A. Lundberg, E. Borgardus and said.).
• Kwemasvomhu Sociometry (S. Ch. Dodd, D. Stewart, L. Katz and said.).

vanachiremba Soviet vakabatsirawo chaizvo pakatanga nzira iyi, simbi I. P. Volkov, Y. L. Kolominsky, E. S. Kuzmin, A. V. and unto Chepfu.

Maererano Ya. L. Kolominskogo, pfungwa hwaro pakudzidza ukama nemabasa kuziva kuti chido mumwe munhu kune mumwe imhaka kuda kuva pedyo kuda chinhu. Nepo mashoko mumashoko anofanira kuzivikanwa sezvo inokosha chokukomborerwa chaiyo haisi chete kunzwisisa, asi vakawanda kuvapo munhu anoda.

Kukosha nzira uye mafomu

Sociometric nzira chidzidzo mapoka maduku uye collectives dzinoshandiswa evanhu uye vanachiremba muzvikoro, kumayunivhesiti, mabhizimisi uye masangano, zvikwata zvemitambo, uye vamwe shamwari vanhu kuti chirwere ose interpersonal ukama. Somuenzaniso, zvinokosha migumisiro pakudzidza vari pave mupfungwa kugarisana chitundumusere-musere zvikwata, Antarctic nzendo.

Sociometric boka rechidzidzo nzira, maererano A. V. Petrovskogo, ndomumwe mashoma nzira kuongorora interpersonal ukama mune boka duku, anowanzoshandurwa yakavanzwa. Panguva ino padariro nesayenzi uye zvemagariro mupfungwa tsvakurudzo kunoratidza okugadzira zvinhu zvainanga ari kudzidza mazano matsva. In haizopereri kukura nzira vavo kushandisa pavanoparidza kwakadaro nevamwe nzira chaizvo kuwedzera mano evanhu uye zvepfungwa vari kuongorora mapoka maduku. Usarerutsa basa boka duku vanhu. It rinoungana evanhu noukama zvavo uye reincarnate navo intercompany. ruzivo urwu rine chinhu chinokosha munzanga utariri, yakavakirwa chikonzero dzesayenzi.

Zvinoitwa sociometric nzira

kutsvakurudza mhando iyi inobvumira kuvandudza ukama chero boka. Asi panguva imwe chete - hazvina chaizvo nzira kukuru kugadzirisa dzomukati zvinetso boka, saka kakawanda kupfuura ivo vanofanira kutsvaka kwete pavamwe kana netsitsi nenhengo dzeboka mumwe, asi ari zvakadzama zvinyorwa.

Sociometric nzira kutsvakurudza rinoitwa muchimiro mutsara mibvunzo isina kunanga, kudavira izvo respondent kunoita kusarudza dzakananga nhengo dzeboka yake, izvo aida vamwe mune imwe ezvinhu.

Variants munhu kana boka nemiedzo. It zvinoenderana nemakore nyaya uye zviri mabasa. Asi sezvo ari kutonga, zviri zvikuru inowanzoshandiswa muchimiro boka rechidzidzo.

Chero zvazvingava, nzira sociometric muboka pakudzidza kunoita kuti kuisa simba rinomutsa vana intergroup ukama pfupi kuti vakazoroorwa kushandisa zvabuda kuti kugadzirisa mapoka kusimbisa cohesion kwavo uye kubudirira pamwe.

Kugadzirira pakudzidza

Sociometric nzira mukuita hakurevi yakawanda nesimba uye nguva. Tools chidzidzo ndivo chimiro sociometric kuongorora, pakarongwa nhengo dzeboka, sotsiomatritsa. Kudzidza kunogona pasi boka vanhu vemazera ose, kubva kuenda kukireshi kusvika mukuru. Sociometric vanoenda kukireshi tsvakurudzo nzira ingashandiswa sezvo mangwanani sezvo zera ichi, vana vanowana vavo ruzivo wokutanga pakukurukurirana uye kudyidzana. Nzira sociometric sarudzo zvinoumba hwaro matambudziko kuti kugadziriswa mukufamba yokudzidza uye zera, nyanzvi kana zvimwe zvinhu zvechadenga boka pakudzidza. Chokuratidza iri, sezvo ari kutonga, kwebasa imwe mhando, uye nokuita kudaro, munhu anofanirwa kuita chisarudzo, kureva, kuramba mumwe kana kupfuura nhengo dzeboka. Zviri mubvunzo chaiwo kubva pachikwata. Situation rwokusarudza vari kuongorora harifaniri kungogumira. Welcome, kana zvinoshanda nzira vachava kufarira mushandi: vanofanira kutsanangura mumamiriro ezvinhu. Maererano zviri bvunzo nzira dziri rakakamurwa yakarongwa uye yakajairwa. Uchishandisa wokutanga mhando, zvinokwanisika kuti change ukama kushandira pamwe nekuda kuita iyo boka akasikwa. Rimwe boka nzira inoshandiswa kudzidza mupfungwa uye ukama, izvo zvisina chokuita vagari basa uye kubudirira kushanda chinangwa Somuenzaniso, pakusarudza shamwari nguva yokufaranuka. Munguva methodological mabhuku, vari zvakare vachinzi kugadzirwa uye vasiri kugadzirwa. Nzira zvakare akaparadzaniswa kuburikidza nhandare yacho zvevhiki zvakanaka ( "ndivanaani nhengo dzeboka zvaunoda kushanda?") Kana kunaka ( "Ndivanaani vari boka iwe angasada kushanda?"). Sociometric nzira yokuti remibvunzo, iro rine mirayiridzo uye mazita nzira hwakagadzwa pashure Pfungwa dzavo uye vakasarudzwa.

The pamazita mibvunzo dzakashandisa hunhu boka pakudzidza.

The rokutanga pavaipfuura muongororo

Sociometric nzira kutsvakurudza chiri kuitwa pachena nenzira, saka pamberi kutanga kuongorora vanofanira kudzidzisa boka. Danho iri rokutanga zvichiitirwa akatsanangurei boka kukosha kudzidzwa womuratidza kukosha zvabuda nokuda boka pacharo, kukutaurira zvakadini unofanira kuita mabasa pamwe kutarisirwa. Panoperera rino zvakakosha kusimbisa kuti zvose mhinduro nhengo dzeboka ngauitwe zvakavanzika.

Inofungidzirwa kugutsikana kurairirwa

chinyorwa Mirayiridzo angava zvinotevera kugutsikana: "Nokuti iwe havana vanoziva mumwe, ipapo paumbwe boka rako vasingagoni kufungwa zvachose zvido zvenyu zvose. Panguva iyoyo, ukama aumba neimwe nzira. Maererano chinangwa kudzidza, migumisiro kuchabatsirawo kufunga hutungamiri kwenyu sangano seboka mabasa mune ramangwana. Panyaya iyi, tinokukumbirai kuva vakatendeseka chaizvo, kupa mhinduro. Varongi ongororo zvinopa chivimbo chokuti munhu mhinduro zvakavanzika. "

Sociometric tsvakurudzo nzira: nzira yose

Kune vamwe nzira noruremekedzo kuti simba kudzidzwa boka. Uwandu nhengo dzeboka, izvo akaparirwa nokuda sociometric nzira, tinofanira kuva vanhu 3-25. Zvisinei, izvozvo vanozvisanangurira mienzaniso tsvakurudzo, achibvumira activation vanhu anosvika 40. Sociometric nzira nokuti kudzidza interpersonal ukama boka (kumabasa) anobvumirwa kushandisa pamusoro ezvinhu kuti basa ruzivo ndiwo mwedzi anopfuura matanhatu. Chinokosha kugadzirira ndiko kumisa kuvimbana ukama neboka mhepo. Zvikasadaro, kuti kusavimba ari experimenter, kuti kunyumwira kuti mhinduro dzemibvunzo inogona kushandiswa pakukuvadza ari respondent, zvingaita kuti kutadza kuita mabasa kana kupa mhinduro venhema. Tichaona kuti kudzidza chaiitirwa nomunhu chokuita tsvimbo: maneja kana munhu mukati boka. Zvikasadaro, migumisiro haangavi yakarurama. Uyewo kukodzera kutaura ndonda mhinduro nzira inogona kushandiswa. Somuenzaniso, kuti respondent iri zvakanaka kusiya uone mamwe nhengo dzeboka kana achiita zvakanaka sarudzo, saka anogona, vanotungamirirwa vavariro iyi, kutaura kuti "anosarudza zvose". Panyaya iyi, hachishandi uye vateveri sociometric dzidziso akareva kuedza aoma kushandura polling nzira. Saka, pane rimwe akasununguka nhamba boka embodiments kutaridzwa nhengo vakabvunzurudzwa aigona kuva zvakasimba zvishoma nhamba vavo. Kakawanda iri matatu, kanenge mana kana mashanu. mutemo kwakadaro akanzi "nesarudzo muganhu" kana "sociometric chengeto". It kunoderedza mukana wokuti tsaona, hwezvekukurukurirana basa kubudiswa uye dudziro mashoko anoita kuongorora vechikamu zvakakwana uye kufunga kusvika kune mhinduro.

Kana gadziriro yaitwa, muitiro rinotanga ongororo. The sociometric nzira kutsvakurudza anofanira kutora nhengo dzose dzeboka kuitawo. Nyaya yakanyorwa mazita nhengo dzeboka, vakasarudzwa navo pamusoro imwe chokuratidza, uye mashoko avo anoratidza ari remibvunzo. Saka, kuongorora haagoni kuva kusazivikanwa nokuti izvi zvinhu zvinokwanisika kusimbisa ukama pakati chikwata nhengo. Kudzidza, ari murongi vanosungirwa nechokwadi kuti yevakapindura haana kutaura mumwe nguva kukuyeuchidza kuti unofanira kupindura mibvunzo yose. No kurukurei zvidzidzo mibvunzo.

Zvisinei, kana paine mazita pamberi navo nhengo dzeboka, unogona kubvumira nevateereri. Nokuti akawedzera nyore, uye mazita mashoko okuti chinoshayikwa unogona kunyora bhodhi.

Valid vakasarudzwa nzira:

• Kuderedza uwandu rwokusarudza 3-5.
• Complete rusununguko rwokusarudza, kureva kuti respondent anekodzero tsanangurai mazita vakawanda izvozvo zvakakodzera.
• Chepamusoro nhengo dzeboka, zvichienderana yaida zvinodiwa.

nzira yokutanga zvinodiwa, asi semaonero zvimunakire uye vakasununguka haizopereri kubudiswa nemigumisiro. Wechitatu - maererano kutendeseka uye rakavimbika nemigumisiro. chepamusoro nzira anobvisa kunetseka kuti anogona kuitika kana kusarudza nhengo boka kunaka hunhu.

Mushure makadhi kuongorora sociometric makaguta, vari inounganidzwa kubva nhengo dzeboka uye vatange kwemasvomhu purogiramu. Nzira nyore uwandu kubudiswa migumisiro pakudzidza tiri graphical, tabular uye indeksologichesky.

Embodiments kugadzira uye kududzirwa zvabuda

Kudzidza, mumwe zvinangwa anoita kutsanangura sociometric mamiriro wacho ari boka. Rinoreva enzvimbo munhu kugara imwe nzvimbo iri chivako pasi kukurukurwa (locus), kuti ari chesamende nzira correlated nevamwe nhengo chikwata.

• Drafting sotsiomatritsy. Zviri tafura umo migumisiro muongororo vakapinda, kureva sarudzo dzakanaka uye kunaka kuti zvinoitwa nenhengo dzeboka pakudzidza. Kwakavakirwa musimboti ichi: chinjikira misara uye kutwasuka mbiru zvakafanana nhamba uye vakaverengwa uwandu nhengo dzeboka, kureva, nenzira yakadaro hwacho, munhu anosarudza.

Zvichienderana Kusarudzwa zvinodiwa nomumwe uye zvachose chizvaro kunogona zvakavakwa kuratidza sarudzo dzakasiyana zvinodiwa. Chero zvazvingava, mufananidzo azere ukama boka anogona kupa kuongorora sotsiomatritsy nerimwe chokuratidza.

Circle contours sarudzo namazano kana reciprocity hakusi zvakazara, ivo Semi-denderedzwa. Kana sa uye mutsara mharadzano chiratidzo "ndinoiitawo" panyaya zvakanaka selection, kana "kubvisa" kana zvakanga zvisina kunaka. Kana kusarudzwa zvikasaitika, ipapo akaisa 0.

The chikuru mukana chizvaro ndiyo mukana kupa kunoguma kusanganiswa chimiro. Izvi achabvumira mugumisiro kuti chinzvimbo vaigamuchira akakanda nesananguro nhengo dzeboka iri nhamba kuona hurongwa wokutevedzera muboka.

Nhamba kuuya sarudzo dzinonzi sociometric chinzvimbo mapoka, izvo zvinogona kuenzaniswa hunonzi zvinogoneka nhamba sarudzo. Somuenzaniso, boka rine vanhu 11, nhamba zvichibvira sarudzo akaenzana 9 Naizvozvo, 99 - nhamba hunonzi zvinogoneka sarudzo.

Zvisinei, zvizere haisi zvikuru kukosha uwandu sarudzo, sezvo mumwe respondent kugutsikana nechinzvimbo chavo mukati boka. With data, unogona ngaaverenge kugutsikana chinokonzera kugovera uwandu itirana akanaka zvisarudzo wacho. Somuenzaniso, kana mumwe nhengo boka anoedza kukurukura vatatu zvakananga vanhu, asi hapana akakanhonga ari kuongorora, kugutsikana mwero KU = 0 3 = 0. Izvi zvinoreva kuti respondent ari kuedza kutaura kwete avo vaizova zvakakodzera.

• Indekisi boka cohesion. Izvi parameter sociometric rinowanikwa nevanhu kugovera itirana nesarudzo kuti uwandu zvichibvira boka. Kana zvichiguma nhamba iri kuwanda 0.6-0.7, ndiko chokukomborerwa boka cohesion zvakanaka. Kureva nzira sociometric muboka pakudzidza kunoita kuti kuisa mamiriro intra-boka ukama pfupi kuti vakazoroorwa kushandisa zvabuda kuti kugadzirisa mapoka kusimbisa cohesion kwavo uye kubudirira pamwe.
• Building sociogram. Kushandisa sotsiomatritsu anogona kuvaka sociogram, ndiko kuti mharidzo zvakajeka sociometry se "chipfuro redunhu". Zviri rudzi mukwanisi netafura kutaura kududzirwa mashoko.

Chero denderedzwa sociogram vachava ukoshi hwayo:

1. denderedzwa Rwomumwoyo achanzi Star vematunhu, kureva boka revanhu vakasarudzwa, izvo vaizivikanwa vatungamiriri vanogamuchira nemhedziso vazhinji zvakanaka sarudzo.
2. denderedzwa rechipiri kana vaifarira vematunhu, vachava nhengo dzeboka uyo scored uwandu zvaunofarira kupfuura avhareji.
3. Wechitatu denderedzwa inonzi vakaregeredza nzvimbo. It anogamuchira vaya kuwana zvishoma pane avhareji mari iri boka sarudzo.
4. The denderedzwa chechina rakavharwa anonzi yoga. Izvi zvinosanganisira nhengo dzeboka vasina kugamuchira chero pfungwa.

Achibatsirwa sociogram kuwana kutarisana cherudo ariko mapoka munharaunda uye yezvakaita ukama pakati pavo (vaaizivana, tsitsi). Ivo kuumbwa nevanhu, interconnected uye vanoda kuti kusarudza mumwe. Kazhinji sociometric nzira inoratidza zvakanaka mapoka, zvinosanganisira 2-3 nhengo, zvikuru kashoma of 4 kana kupfuura vanhu. Zvinokwanisika kuona nzira yakajeka pamusoro sandarara sociogram, izvo zvinoratidza mapoka vanhu akasarudza mumwe wezvikamu, uye zviripo Links pakati pavo.

Wechitatu musimboti achava munhu sociogram. Vanosarudzwa kana randomly kusarudzwa nhengo chikwata rinomiririrwa munyika ukama hwakasimbiswa kosi yacho yokudzidza. In rokunyora sociogram ulovnymi kutungamirirwa anotevera notation: nhongo munhu anorondedzerwa se netriangle ine nhamba chaienzanirana yakananga munhu, uye chiso mukadzi - mukati denderedzwa.

Payakazivisa migumisiro pakutsvakurudza uye dzinoshanda audzwa

Pashure pokupedza processing ari kugamuchira data, mazita vanorumbidza kugadzirisa maitiro uye ukama pakati chikwata nhengo. Izvi zvakatibatsira vakaudza Kurayira mudonzvo uye boka. Kufungisisa kubhadhara izvi uye kumwe kuongorora anoita chisarudzo rokuchinja Kuronga chikwata, maneja kana kuchinjwa dzimwe nhengo mamwe mapoka. Saka, nzira sociometric muboka kudzidza havagoni chete kugadzirisa matambudziko ari ukama, asi kutanga anoshanda kurumbidza nokuda hurongwa kuti anogona kusimbisa chikwata, nokudaro nani yauinayo.

Pasinei kubudirira uye kuwanikwa, parizvino sociometry sezvo nzira haina zvikuru kushandiswa Russian mupfungwa tsika.